INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Aleksandra Borkowska (z domu Chomętowska)      Aleksandra Borkowska, wizerunek na podstawie ryciny z 1898 r.

Aleksandra Borkowska (z domu Chomętowska)  

 
 
1828 - 1898-02-24
Biogram został opublikowany w 1936 r. w II tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Borkowska z Chomętowskich Aleksandra (1828–1898), literatka, urodzona w Usarzewie w pow. sandomierskim z ojca Franciszka, posła na sejm Królestwa Polskiego, i matki Franciszki z Orłowskich; otrzymała bardzo staranne wykształcenie. Wyszła zamąż za Józefa Dunin Borkowskiego i zamieszkała w dobrach Żelizna na Podlasiu. Mąż zmarł w trzy lata na cholerę; osierocona, wyjechała do Warszawy i rozpoczęła prace literackie wspólnie z J. Śmigielską. Napisała: Obrazki z życia świętobliwych Polaków i Polek (1859); Wspomnienia z przeszłości (1860), powtórnie wydane w r. 1877; Marja Klementyna Sobieska, opowiadanie o wnuczce króla Jana III (1861); Powieści i opowiadania dla młodego wieku (1874); Nad Bałtykiem; Panna Marychna z Oporowa. Wspólnie z M. J. Zaleską: Wakacje Janka i Zosi, książki do nabożeństwa: Ołtarzyk żałobny i Ołtarzyk codzienny. Ponadto napisała opowiadania historyczne druk. w »Rozrywkach dla młodocianego wieku«, wyd. przez Sewerynę z Żochowskich Pruszakową. Od r. 1861 do 1868 z J. Śmigielską wydawała »Kółko Domowe«. W r. 1864 rozpoczęła wydawnictwo »Kroniki Rodzinnej«. Dwutygodnik ten pod redakcją B. zamieścił wiele pierwodruków utworów i listów Z. Krasińskiego oraz pism i listów wybitniejszych pisarzy współczesnych, a między innemi »Listy z podróży« A. E. Odyńca. W licznych własnych artykułach, nigdy nie podpisanych, wskazywała kobietom sposoby oświecania umysłu, zachęcała do pracy na rzecz rodziny i społeczeństwa. W r. 1889 po śmierci M. J. Zaleskiej objęła redakcję »Wieczorów Rodzinnych«, które prowadziła do zgonu.

Jakkolwiek osobiście nie brała żywszego udziału w powstaniu styczniowem, jednak, serdecznie współczując ofiarom przemocy, czynnie i gorliwie niosła pomoc rodzinom więźniów i zesłańców. Ułatwiła ucieczkę wykonawcy zamachu na hr. Berga z pałacu A. hr. Zamoyskiego. Z jej braci starszy Władysław był badaczem historycznym, młodszy Stanisław, dr medycyny, ożeniony z córką poety A. E. Odyńca, Teresą, znany psychjatra, wzbogacił literaturę medyczną licznemi pracami naukowemi. Dzięki artykułom w »Kronice« i osobistym staraniom redaktorki powstały: Zakład siostry Julji dla kalek nieuleczalnych i Ochrona 27. pod wezw. św. Pawła. Z Agnieszką Hellwig obmyśliła sposób założenia Schronienia dla nauczycielek, zainicjowała Przytułek dla służących. Dzięki inicjatywie ciotki B-ej, Izabelli z Orłowskich Piłsudskiej, powstało w Warszawie Schronienie dla paralityków nieuleczalnych i Dom dla kobiet samotnych, które poparł hojnemi ofiarami Feliks hr. Sobański, wznosząc na ten cel trzypiętrowe gmachy przy ul. Nowowiejskiej nr 36. Po śmierci założycielki B-a wraz z hr. Łubieńską były głównemi opiekunkami zakładu. Zmarła 24 II 1898.

Ks. Henryk Cichowski

 
 

Powiązane zdjęcia

   

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.